Onrustig slapen
- - Normale slaap
- - Slaapproblemen
- Oorzaken van onrustig slapen
- Gewoonten
- Slaapstoornissen
- - Inzicht krijgen en oplossing
Inhoudsopgave
Onrustig slapen is een probleem voor de gezondheid. Je probeert wel te slapen op gezette tijden, maar kan de slaap maar moeilijk vatten. Eenmaal in slaap ben je snel weer wakker. Een andere mogelijkheid is dat hij of zij woelt in haar slaap of de onweerstaanbare drang heeft de benen te bewegen in bed. Een dergelijk verschijnsel noemen we het restless-leg syndroom, wat de slaap behoorlijk kan belemmeren.
Onrustig leidt bovendien tot emotionele problemen overdag. Je hebt weinig energie om iets te doen, voelt zich slaperig en is erg prikkelbaar. Onrustig slapen heeft diverse oorzaken.
Normale slaap
Ten eerste is de vraag: wanneer slapen we normaal? Een normale slaap ligt tussen de 6 en 10 uur slaap. Jongeren slapen gemiddeld 9 uur per nacht. Het verschilt bovendien per persoon hoe lang het duurt tot je inslaapt. Onrustig slapen betekent niet dat je wakker wordt tegen de ochtend. In de ochtend wakker worden is heel normaal. Het is een teken van het lichaam dat we bijna klaar zijn om te ontwaken.
Oudere mensen slapen bovendien een stuk korter en minder diep. Zij ervaren dat vaak als ‘onrustig slapen’, terwijl dit normaal is. Dit verschijnsel hoort namelijk bij de leeftijd. Het kan dan ook geen kwaad om af en toe even bij te slapen. Zelfs wie regelmatig wakker ligt, slaapt uiteindelijk langer dan hij of zij vermoedt. Wanneer je je vermoeid voelt na weer een onrustige nacht, is er sprake van een probleem. Onrustig slapen noemen we soms ook wel ‘slapeloosheid’.
Slaapproblemen
We spreken van slaapproblemen of onrustige slaap, als je minimaal 2 keer per nacht of meer slecht slaapt en dat het functioneren overdag hindert. Onder onrustig slapen worden de volgende dingen verstaan: slecht inslapen, lang wakker liggen, te vaak of vroeg wakker worden of bovendien ernstig woelen waarbij je regelmatig wakker wordt.
Het resultaat van een slaapprobleem is dat je je moe en energieloos voelt. Dat leidt tot een frustrerend gevoel, waardoor je prikkelbaar wordt. Alles gaat moeizaam en je kan je niet goed concentreren. Daardoor neemt het reactievermogen af. Wie merkt dat hij of zij zich niet goed kan concentreren, moet zich ervan bewust zijn dat dit gevaarlijk kan zijn bij het gebruik van zware machines of in het verkeer.
Oorzaken van onrustig slapen
Onrustig slapen is vaak het resultaat van zelf aangeleerde gewoontes. Bijvoorbeeld spanningen of zorgen. Je hebt zorgen of relaties, het werk of geldzorgen. Dat leidt tot piekeren in bed. Eenmaal in bed zou er rust moeten heersen, maar toch wordt het bed vaak gebruikt om na te denken over moeilijke materie. Bovendien kan onrustig slapen worden veroorzaakt door bijvoorbeeld pijn of jeuk of ‘s nachts moeten slapen. Rusteloze benen zorgen bovendien voor een slechte slaapkwaliteit, maar ook irritaties bij de partner.
Onrustig slapen is een probleem wanneer het de slaapkwaliteit beïnvloedt. Het wordt soms veroorzaakt door psychische instabiliteit, zoals angsten of depressies.
Gewoonten
In veel gevallen veroorzaakt je zelf een onrustige nacht, door zich vast te houden aan gewoonten. Deze gewoonten verstoren het dag- en nachtritme. Bijvoorbeeld doordat je op onregelmatige tijden naar bed gaat. Onrustig slapen kan worden veroorzaakt door een jetlag, maar ook door ploegendiensten of slapen overdag. We spreken van een totale slaaptijd van ongeveer 8 uur. Wanneer je een uur slaapt, gaat dit uur af van de acht uur in totaal. Dit betekent dat je minder moe bent ‘s nachts en dus minder diep slaapt.
Onrustige nachten worden zelfs veroorzaakt door te vroeg naar bed gaat. Wie om 10 uur ‘s avonds naar bed gaat, is de volgende morgen vroeg in de ochtend al wakker. Te laat opstaan leidt ook tot onrustige nachten. Een belangrijke oorzaak van dergelijke problemen is te vinden in onze andere gewoontes, zoals bijvoorbeeld het drinken van koffie of andere cafeïnehoudende dranken. Roken veroorzaakt een slechte nachtrust, net als het drinken van alcohol. Bovendien kunnen stimulerende drugs de nachtrust ernstig verstoren.
Andere oorzaken zijn: laat op de avond nog een zware maaltijd eten, smartphonegebruik in bed en inspanning vlak voor het slapen. Ten onrechte wordt wel eens gedacht dat intensief sporten voor het slapengaan goed is voor de nachtrust. Het tegenovergestelde is waar. Dit houdt de spieren en de hersenen actief, waardoor je minder goed slaapt.
Slaapstoornissen
Bovendien kan onrustig slapen ook het gevolg zijn van een slaapstoornis. Restless legs (rusteloze benen) komt relatief vaak voor bij mensen die slecht of onrustig slapen. Het is ‘s avonds en ‘s nachts een stuk moeilijker om de benen stil te houden. Een andere oorzaak kan slaapapneu zijn, waardoor de adem ‘s nachts stokt. Soms wordt je daar wakker van, maar anderen merken het pas overdag als zij moe zijn.
Een zeldzamere oorzaak is narcolepsie, waarbij je overdag in slaap valt en ‘s nachts steeds wakker wordt.
Inzicht krijgen en oplossing
Bij onrustig slapen is het belangrijk inzicht te krijgen van waarom je slecht slaapt. Een slaapdagboek bijhouden, gedurende de week, kan inzicht bieden. Houd bij wanneer je slaapt, hoe lang het duurde om in slaap te vallen, op welke tijden in de nacht je wakker was, het slapen overdag, welke gedachten je had voor de slaap, eventuele lichamelijk klachten, het gebruik van cafeïnehoudende dranken en drugs en medicatie.
Blijft het probleem zich voordoen, neem het slaapdagboek dan mee naar de huisarts. Deze kan eventueel doorverwijzen naar de neuroloog.
Wat je zelf verder nog kan doen tegen onrustig slapen is het volgende:
- Probeer rond dezelfde tijd naar bed te gaan en rond dezelfde tijd op te staan, als een slaapschema.
- Let op met cafeïnehoudende dranken
- Probeer niet te roken en geen alcohol te drinken
- Probeer minimaal één uur voor het naar bed gaan weg te blijven van televisie, computer en telefoon schermen.
- Wat mogelijk ook zou kunnen helpen is een verzwaringsdeken. Deze zorgt ervoor dat je sneller slaapt en ook dieper slaapt. De zware deken drukt zachtjes op het zenuwstelsel. Dit wordt ook wel diepe druk stimulatie genoemd, waardoor je ontspant en minder prikkels ervaart.
Verzwaringsdeken
- Een magnesium voetenbad voor het slapengaan kan ook helpen om te ontspannen. Uit onderzoek blijkt dat magnesium kan helpen om een hogere slaap efficiency te behalen en via de voeten kan je lichaam het goed opnemen. Je kunt het tevens gebruiken voor een algeheel magnesium bad.
Magnesium voetenbad