door Lotte Krijger
Hoeveel slaap heeft een mens nodig?
- - Hoeveelheid slaap voor baby’s, kinderen, volwassenen
- Slaap bij baby’s
- Slaap bij kinderen en pubers
- Slapen bij volwassenen
Inhoudsopgave
Het is een vraagstuk waar neurologen en somnologen zich al jarenlang mee bezighouden: hoe lang dient de mens te slapen? De meeste deskundigen adviseren zo’n zeven tot acht uur slaap per nacht voor volwassenen. Met andere woorden: tussen de 7 en 9 uur slapen, is belangrijk. Toch is het geen echte wet van het menselijk lichaam. Er zijn tal van mensen die veel meer slaap nodig hebben. Andere slapen juist aanzienlijk minder.
Zo zijn er mensen die aan zes uur slaap genoeg hebben en zich toch goed voelen. Andere hebben meer dan acht uur nodig om normaal te kunnen functioneren. De afgelopen jaren zijn er diverse onderzoeken verschenen. Sommige deskundigen pleiten voor een ander slaapritme, de ander pleit juist voor minder slapen, omdat we dan langer zouden leven. Daardoor ontstaat er een interessant vraagstuk: hoeveel slaap hebben we eigenlijk nodig? Deze vraag beantwoorden we door te kijken naar de groepenindeling.
Hoeveelheid slaap voor baby’s, kinderen, volwassenen
Om deze vraag correct te kunnen beantwoorden, is het raadzaam een indeling te maken tussen verschillende groepen. Kijkende naar baby’s, hebben zij aanzienlijk meer slaap nodig in de eerste maanden dan wanneer zij ouder worden. Ouders hanteren al decennialang ‘kinderbedtijd’ om zo te voorkomen dat kinderen slaaptekort opbouwen en de prestaties op school achterblijven. Goede slaap is belangrijk. Mede omdat onze geest ‘s nachts tot rust komt. Het herstel van lichaam en geest is noodzakelijk om overdag te kunnen presteren. We kijken naar de volgende groepen: baby’s, kinderen, volwassenen. Ten slotte richten we ons op het vraagstuk of ‘bijslapen’ wel echt zin heeft.
Slaap bij baby’s
Baby’s slapen het meest van iedereen. De meeste baby’s slapen behoorlijk veel. Zo kan een pasgeboren baby wel tussen de 18 en 20 uur slaap nodig hebben. Naarmate de baby een paar maanden ouder wordt, neemt het aantal uren slaap af. Binnen een jaar slaapt de baby gemiddeld al zo’n vier uur per dag minder!
Een pasgeboren baby slaapt niet langer dan drie tot vier uur achter elkaar. Om die reden liggen kersverse ouders ‘s nachts wakker. Na drie tot vier uur slaap, worden baby’s wakker omdat ze honger hebben. Na drie maanden neemt de drang af en kunnen baby’s leren om door te slapen. Het advies is om ‘s nachts niet het licht aan te doen tijdens het voeden. Houd de ruimte zo donker mogelijk, zodat je niet de melatonine aanmaak reduceert, en praat niet tegen de baby. Baby’s raken namelijk gewend aan regelmaat en routines. Op die manier leert de baby dat de nacht bedoeld is voor slapen en niet voor het spelen van spelletjes.
Slaap bij kinderen en pubers
Voor kinderen ligt het aantal uren slaap aanzienlijk minder. Over het algemeen kunnen we stellen: hoe ouder het kind, hoe minder slaap noodzakelijk is. Toch is het belangrijk dat kinderen wel een voldoende aantal uren slaap bereiken, om zo de hersenen goed te laten ontwikkelen. Zo bleek uit dit onderzoek ook dat kinderen met minder slaap, minder ontwikkeling hadden in bepaalde delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor de mental health, waaronder het kunnen omgaan met stress en angst, maar ook voor de ontwikkeling van gedrag, zoals aggresiviteit.
Wanneer het kinderbedtijd is, is dus afhankelijk van de leeftijd van het kind. Ook hier geldt: een goede slaaproutine is belangrijk. Daarmee leert het kind wat er van hem verwacht wordt. Leer kinderen dus aan de tanden te poetsen, lees een verhaaltje voor of zing een slaapliedje. Voor het leren om door te slapen kan er bijvoorbeeld gebruik gemaakt worden van een slaaptrainer. Wij maken zelf gebruik van de Zazu Slaaptrainer, waarvoor wij ook een review hebben geschreven.
Om te meten of een kind voldoende slaapt, zijn er een aantal indicatoren waar ouders zich aan vast kunnen houden. Als er een wekker nodig is om wakker te worden, of als het kind moeilijk wakker te krijgen is, slaapt hij onvoldoende. In het weekend veel langer slapen dan door de week duidt ook op een slaapprobleem en een tekort aan slaap.
Zie hierboven het gemiddeld aantal uren slaap die gerapporteerd zijn door ouders van kinderen tussen de 0 en 12 jaar, zoals blijkt uit onderzoek.
Tijdens de puberteit verandert er ook veel in het slapen van de pubers. Zo kan het namelijk zijn dat er door de verandering in hormonen sprake is van vertraagde slaapfase en verstoorde slaappatronen. Dit komt onder andere door de vele veranderingen en onbalans in hormonen tijdens de puberteit.
Slapen bij volwassenen
Volwassenen hebben het minste aantal uren slaap nodig van iedereen. Meer dan 7 uur slaap zou volgens onderzoek voldoende moeten zijn om overdag goed te kunnen functioneren. Volwassen leiden doorgaans een druk bestaan. Daarom zoeken ze naar manieren om slaap te winnen, zoals het bijslapen (meerfase slaap). Toch is het behalen van voldoende slaap wel heel erg belangrijk. Zo heeft een goede hoeveelheid slaap als gevolg: verbeterde aandacht, gedrag, leren, geheugen, emotionele regulatie, kwaliteit van leven en mentale en fysieke gezondheid. Regelmatig minder slapen dan het aanbevolen aantal uren wordt in verband gebracht met aandachts-, gedrags- en leerproblemen. Onvoldoende slaap verhoogt ook het risico op ongelukken, verwondingen, hoge bloeddruk, zwaarlijvigheid, diabetes en depressie.
Bijslapen
Bij bijslapen is er sprake van Polyphasic Sleep (meerfase slaap). Daarbij slaapt je meerdere sessies, verdeeld over de dag en de nacht. Dat moet passen bij de levensstijl. Bij een normale baan is deze methode moeilijk vol te houden. Bijslapen heeft bovendien als gevolg dat de REM-slaap verschuift.
Power naps kunnen wel degelijk zinvol zijn. Het beste is deze uit te voeren meteen na de lunch, maar niet langer dan 20 minuten. Daarna heb je weer voor uren energie. Het lichaam is toe aan korte rust. Maar let wel: maximaal 20 minuten. Wie langer slaapt, verliest juist meer energie. Het zetten van een wekker is dan dus noodzakelijk.
Ben jij benieuwd hoe het gesteld is met jou slaap? Met een smartwatch kan jij je slaap performance in de gaten houden!
Apple Watch
Lotte Krijger
Slaapexpert
Mijn naam is Lotte Krijger en ik hou van slapen! Ik verzamel graag informatie over slapen en slaapgerelateerde producten wat ik met plezier deel op deze website. Als moeder van een baby en jonge dochter heb ik zelf veel te maken gehad met slapeloze nachten, waarbij veel tips en informatie vanuit eigen ervaringen voort komen. Een goede nachtrust is belangrijk en dat gun ik iedereen! Heeft u nog vragen, of ziet u graag een blog over een bepaald onderwerp, neem dan contact met mij op!
